Kerstbomen als dertiende maand voor Vlaamse boomkwekers - VILT- 14 december 2021
25/01/2022 - 10:10
Het kerstbomenseizoen zit er nagenoeg op voor de Vlaamse boomkwekers. De verkoop van kerstbomen vertegenwoordigt ieder jaar zo’n 10 procent van de omzet. Sinds de coronapandemie uitbrak, is de verkoop in december de kerst op de taart. Het gros van de Belgische teelt vindt plaats in de Ardennen, de Vlaamse teelt beperkt zich veelal tot kleine percelen voor de korteketenverkoop.
“De verkoop van kerstbomen loopt de laatste twee jaar enorm goed”, vertelt Tim Wyckstandt van bloemisterij Agapanthus in Aalter die in de winter er kerstbomenverkoop bijdoet. Enkele honderden bomen waren binnen no-time uitverkocht. “We merken vooral veel vraag naar de Nordmannkerstboom, de boom die zijn naalden niet of in mindere mate verliest.”
Volgens Lucien Verschoren, voorzitter boomkwekerij van de Vlaamse sierteeltfederatie AVBS, telt Vlaanderen tot 300 hectare kerstbomen. Hiermee is het volgens hem niet zelfvoorzienend. Naast de eigen productie wordt er veel aangekocht in Wallonië. Vooral de Ardennen geldt als een epicentrum van de Belgische teelt en bezorgt ons land de status van netto-exporteur.
België is tweede exporteur in Europa
Per jaar worden in Wallonië ongeveer twee miljoen kerstbomen geteeld. Ze worden verkocht aan groothandels en bijna 85 procent wordt uitgevoerd. België is daarmee, na Denemarken, de grootste Europese exporteur van kerstbomen. De sector is belangrijk voor het Waals gewest met ongeveer 1.000 voltijdse jobs en naar schatting 35 miljoen euro omzet in de professionele kerstbomensector. De teelt beslaat hier een oppervlakte van ongeveer 3.100 hectare.
In Vlaanderen is de teelt dus beduidend kleiner, maar brengt het eveneens geld in het laatje. Volgens Verschoren biedt elke Vlaamse boomkweker die aan thuisverkoop doet, ook kerstbomen aan. “De verkoop van kerstbomen mag niet onderschat worden. Het maakt in Vlaanderen 10 tot 12 procent van de omzet uit in de boomkwekerij. Eén op de twee gezinnen heeft een boom staan en voor sommige consumenten is het de enige keer in het jaar dat ze naar een boomkweker of tuincentrum gaan.” Vooral in sinds de uitbraak van het coronavirus, waardoor de boomkwekerij gouden tijden doormaakt, is de kerstboomverkoop een kers op de taart. “Zie het als een soort van dertiende maand”, zegt Verschoren met een knipoog.
Megabomen voor de Vlaamse steden
Vorig jaar trok VILT op reportage naar kerstboomspecialisten in Wallonië. Naast Greencap, de grootste kerstboomteler van het land, bezochten we ook het natuurgebied waar de Vlaming Pierre Demesmaeker megakerstbomen rooit die hun weg vinden naar tientallen Belgische steden. Ook dit jaar loopt de verkoop ervan als een trein en leverde Demesmaeker onder andere de kerstboom af in het centrum van Brussel. De grootste boom dit jaar – ter hoogte van 20 meter – zette hij neer in het centrum van Hasselt. “Dat ging om een boom van een privédomein. Daar is vier jaar onderhandelen aan voorafgegaan.”
Tegenover de verkoop van megakerstbomen, loopt de verkoop van kleinere kerstbomen dit jaar iets minder. “Door annulering van kerstmarkten zijn 900 kleine kerstbomen niet verkocht geraakt. Deze waren bestemd om tussen de kraampjes op kerstmarkten te staan”, vertelt Demesmaeker. Behalve de stijgende vraag naar de Nordmannvariëteit ten koste van de klassieke groene spar, is er volgens hem ook in toenemende mate sprake van concurrentie uit China. “De kunstkersboom is steeds meer in trek. Mensen hebben hier minder werk aan.”
Dat zo'n meerjarenboom van plastic beter zou zijn voor het milieu, zoals sommigen beweren, durft hij te betwijfelen. "De echte kerstboom heeft tijdens zijn leven een bijdrage geleverd aan het milieu en de natuur. Dit terwijl er met de productie en het transport van de kunstkerstboom uit China een grote CO2-voetafdruk gepaard gaat."
